COLUMN Michaël Lentze,
Notaris en Registermediator, Ellens & Lentze, Notariaat en Mediation
Ondernemer A wil al zijn aandelen uit zijn bv en de ondernemingen die daar onder hangen verkopen aan ondernemer B. Ze zijn het eens over de verkoopprijs. “We hebben de deal al helemaal rond, notaris. Zorgt u even voor de officiële overdracht?”
Waarom de notaris zijn neus in uw aandelen steekt
Voordat een notaris een notariële akte kan opstellen voor een aandelenoverdracht, moet er een aantal vragen worden beantwoord. Want wát koopt ondernemer B precies? En hoeveel zijn deze aandelen vandaag waard? Ook wil de notaris zeker weten dat ondernemer B het bedrijf echt voort zal zetten. Al zijn vragen en onderzoekswerk moeten ervoor zorgen dat er niemand benadeeld wordt en dat eventuele schuldeisers en/of de belastingdienst hun deel niet mislopen.
Ondernemer A vertrekt binnenkort naar Thailand, een langgekoesterde droom. Ondernemer B wil zich in Engeland gaan vestigen. Eventuele schuldeisers hebben dan domweg pech. De winst-/verliesrekening vertelt de notaris iets over het bedrijf. Maar de notaris wil ook weten wie de ondernemers zijn. Want als er weinig winst wordt gemaakt, waarom neemt ondernemer B dan juist dit bedrijf over en waarom start hij niet met een eigen onderneming?
De notaris doet zijn onderzoek vooral door naar oude akten, statuten en jaarrekeningen te kijken en door het aandeelhoudersregister goed door te nemen. Wanneer cliënten, die niet uit de directe omgeving van de notaris komen en die niet zijn doorverwezen door vaste tussenpersonen, zich bij de notaris melden zal de notaris extra alert zijn en verder navraag doen. Het antwoord van een cliënt: “Ik heb op google gezien dat u deze diensten ook verleent”, volstaat in deze niet.
Hoe het zou moeten
De aandelenoverdracht gebeurt bij notariële akte. In die akte erkent ook de directie van de vennootschap de aandelenoverdracht. In de akte staan bepalingen over onder meer de prijs van de aandelen, de betalingsvoorwaarden en de garanties met betrekking tot de over te nemen onderneming.
Ook de blokkeringsregeling uit de statuten of een aandeelhoudersovereenkomst is een belangrijk punt om te bespreken. Zijn de aandelen eerst aan de zittende aandeelhouders aangeboden en is dat wel op de juiste wijze gedaan?
Hoewel sinds de invoering van de Flex BV-wet de blokkeringsregeling echter niet meer verplicht is wordt zij nog vaak in de statuten opgenomen om de bijzondere status van een B.V. te benadrukken. Laat u dus goed voorlichten om te voorkomen dat een (voorgenomen) transactie teruggedraaid moet worden of geen doorgang kan vinden!
Lekker fris
Pas als alle feiten op tafel liggen, kan de notaris een akte voor de aandelenoverdracht opstellen. Inmiddels weet hij dan waar ondernemer B het geld vandaan haalt om de koopsom te betalen. Hij weet of de koopsom realistisch is. En hij weet of ondernemer A een schuld heeft aan de B.V.. Kortom: de notaris weet na gedegen onderzoek of de deal die ondernemer A met ondernemer B maakte deugt.
Als er ergens een luchtje aanzit en de deal niet deugt, verleent de notaris geen medewerking aan de overdracht en zal dus niet passeren. En bij sterk riekende zaken heeft hij zelfs meldingsplicht in het kader van de WWFT bij de Financial Intelligence Unit.
