COLUMN Michaël Lentze,
Notaris en Registermediator,
Ellens & Lentze
Het lijkt zo vanzelfsprekend: als het kan, leent u uw kind wat geld, zodat hij weer een stap vooruit kan zetten in de wereld. Toch zijn er zaken om over na te denken. De rente bijvoorbeeld, de voorwaarden en het al dan niet vastleggen van andere belangrijke afspraken.
Schuld aan ex-schoonouders
Een dochter kocht samen met haar vriend een huis. Haar ouders waren zo vriendelijk hen € 50.000 te schenken en € 40.000 te lenen. Enorme bedragen die hun woonwensen waarmaakten, maar dochter en vriend regelden verder niets. Er was geen samenlevingscontract en er stond niets over de lening op papier.
Dan gaat het mis, de relatie wordt beëindigd en de woning moet worden verdeeld. Als de vriend in het huis wil blijven, moet hij nu (een deel van) de schuld aan zijn ex-schoonouders overnemen. Voor mensen met goede relaties is dat al een horrorscenario, laat staan in relatie tot ex-familie.
Lening en/of schenking?
Er ligt inmiddels een rechterlijke uitspraak waarin gesteld wordt dat een hoge rente van 9% die in dat geval door de ouders werd berekend (met als achterliggend doel om zo meer belastingteruggave te kunnen realiseren door het kind), gezien moet worden als een schenking van het kind aan zijn ouders.
De hoogte van de rente is dus zeer belangrijk. Met een te lage rente wordt een kind bevoordeeld, er is sprake van een schenking van de ouders aan het kind. Een te hoge rente daarentegen kan dus gezien worden als schenking van het kind aan de ouders en het creëren van belastingontduiking vanwege de mogelijkheid tot belastingteruggave ten aanzien van die te hoge rente.
Het is verplicht rente te laten betalen over een geleend bedrag, doet men dat niet dan zal de geldlening in beginsel als een schenking aangemerkt worden.
Een mogelijkheid is om jaarlijks de rente (deels) kwijt te schelden. Zo houdt u de regie over hoeveel en wanneer u uw kind wilt bevoordelen.
Legt u niets vast in een akte dan kan dat zeker voor verrassingen zorgen als de verhoudingen wat bekoelen.
Gebruikelijke voorwaarden
Het best houdt u zich aan de in de markt gebruikelijke voorwaarden. U wijkt dan bijvoorbeeld niet meer dan 1,5% van de gebruikelijke rente af. Marktconform is ook om de afspraken rond de lening voor langere tijd vast te zetten, net als met een hypotheek. Veel ouders hebben vermogen in Box 3. Rekent u een (te) hoge rente, dan is de kans aanwezig dat de Belastingdienst dat ziet als een schenking van de schuldenaar aan u en opent u het risico dat de Belastingdienst de schuldenaar aan zal willen spreken voor belastingontduiking. De vraag is of u dat wilt.
Veiligheid en zekerheid
Geld lenen aan uw kind kan aantrekkelijk zijn voor beide partijen. Hoe groot dat bedrag is, hoeveel rente er betaald wordt, hoe de afbetaling geregeld wordt, aan wie de lening wordt gegeven (alleen kind of kind én partner) en hoe er na uw overlijden moet worden omgegaan met de verschillen tussen de kinderen en de erfbelasting, zijn daarom belangrijke zaken om met uw notaris te bespreken.
De financiële gevolgen van slechte afspraken zijn immers groot voor uw hele gezin!
De prijs die u dan betaald is vele malen hoger dan het geleende bedrag, maar ook dan de notariskosten.
Als notaris en registermediator kom ik veel verschillende mensen tegen. Verschillende mensen die vaak in eenzelfde situatie zitten. Uiteraard zijn de situaties die ik beschrijf geanonimiseerd en opgebouwd uit alle verschillende ontmoetingen. Maar ik hoop dat mensen zich herkennen in mijn verhalen en realiseren dat er ook voor hun situatie praktische oplossingen zijn.
