Tekst: Evelyne Lammerding Fotografie: Bas Kijzers
Bedrijvenpark Hoornwijck in Rijswijk wil onder leiding van de Stichting Promotie Hoornwijck, in samenspraak met gebouweigenaren en met initiatieven van gebouweigenaren zich positioneren als een populair vestigingsgebied voor voornamelijk kantoren. In gebouw Tauro bespreekt een select gezelschap de stand van zaken.
Deels op Rijswijks en deels op Haags gebied ligt het businesspark Hoornwijck. Het bedrijventerrein ligt vlakbij de A4, A12 en de A13. De kantorenwijk oogt uitstekend. Indrukwekkende, goed onderhouden gebouwen omringd door nette toegangswegen vormen een strak geheel met gevoel voor ruimte. Hier kunnen bedrijven zich uitstekend vestigen. Grote ondernemingen hebben hun onderdak er al gevonden. Maar vooralsnog hebben andere bedrijven nog geen massale sprint getrokken richting het businesspark sinds een kentering optrad in de economie in 2008. Dat moet anders. Zes genodigden zitten aan tafel in Clubs & Subs, de lunchroom gevestigd in het gebouw Tauro van Claes Korswagen aan de Laan van Vredenoord. Hoe wordt en blijft Hoornwijck de trekpleister voor bedrijven? Dat is waar het gesprek om draait.
Rotterdamsebaan
De gespreksdeelnemers aan tafel zijn ervan overtuigd dat Hoornwijck veel heeft te bieden. “Driekwart van alle panden heeft goed gevuld gezeten,’’ zegt gebieds-ambassadeur Jaap Venema. De kantorenmarkt beleefde in 2005/2006 zijn piek met hoge bezettingsgraden, maar in de jaren 2008/2009 kwam er een omslag. Bedrijven vertrokken, verwachte huurders kwamen niet. Het gigantische Nokia-gebouw werd nooit betrokken. De bedoeling is dat Hoornwijck weer op het niveau van tenminste 2005 komt, laat Venema weten. De Rotterdamsebaan gaat een zwaarwegende rol spelen voor de bloei van Hoornwijck.
Opwaartse trend
Makelaar Stephan Soons van COG makelaars kent Zuid-Holland, en daarmee ook Rijswijk, op zijn duimpje. Hij stelt dat de kwaliteit van de gebouwen in Hoornwijck opvallend is. “Die ligt veel hoger dan waar dan ook in Rijswijk.’’ Opgetrokken aan het eind van de jaren ’90 biedt het prachtige, in hoge mate energiezuinige panden. Volgens de makelaar zijn dat redenen voor bedrijven zich ergens te vestigen. Ook de ligging ten opzichte van de belangrijke doorgaande wegen is met voldoende parkeerfaciliteiten gunstig.
Soons ziet het begin van de opwaartse trend zich al aftekenen. Hij wijst op de in het voorjaar gefuseerde Staatsloterij/Lotto die zich in Hoornwijck heeft gevestigd. Hij noemt de roemrijke accountantsorganisatie BDO die Scheveningen verruilde voor het gemakkelijker aan te rijden Hoornwijck. BDO heeft kortgeleden het contract heeft verlengd, weet Soons. Een belangrijk bedrijf als Petrogas heeft zijn intrek genomen in Hoornwijck en Soons gelooft met zekerheid dat meer bedrijven zullen volgen. “Er zitten nu al ICT-bedrijven zakelijke dienstverleners en de advocatuur vindt hier ook zijn huisvesting. Daarnaast zijn er creatieve bedrijven welke weer een aantrekkende werking hebben op anderen.’’
Transformatie
Herbert van Doorn van VG Partners onderzoekt de perspectieven voor de eigenaar van het Nokia-pand dat sinds de bouw in 2002 leegstaat. Het immense gebouw neemt een prominente plaats in op Hoornwijck. “Kan er per verdieping een eigenaar komen? Is het mogelijk elke vloer apart te verhuren? Is het geschikt voor flexibele verhuur? Aan wie kan je het verhuren?’’
Essentiële vragen waarop Van Doorn de antwoorden zoekt. Daarbij onderzoekt hij ook de mogelijkheden voor transformatie. “Het aantal kantoorbanen neemt af, de financiële dienstverlening wordt kleiner. Maar we willen toch ook een huurder vinden als je de kantoren loslaat,’’ zegt Van Doorn. Daarom onderzoekt hij of een hotelfunctie op het Nokia-gebouw van toepassing kan zijn. De kansen voor tijdelijke huisvesting neemt hij onder de loep. Studentenhuisvesting behoort ook tot de openstaande opties. Van Doorn spreekt al met Duwo om af te tasten of studentenhuisvesting in het gebouw tot de mogelijkheden behoort. Wanneer zijn onderzoek is afgerond, kan hij nog niet zeggen.
Het fenomeen transformatie doet zich nabij voor in Rijswijk. Venema noemt het gebouw HoornStaete, dat gelegen aan het water van kantorenpand verandert in appartementencomplex aan het water. Naar verwachting wordt dat in het derde kwartaal van 2017 opgeleverd.
Diversiteit
De gespreksdeelnemers menen dat diversiteit in functies en werkculturen een positieve bijdrage kan leveren voor Hoornwijck. Een optie zoals aan tafel geopperd voor studentenhuisvesting in het Nokiagebouw zou mogelijkerwijs weer andere zaken zoals winkels om boodschappen te doen of de komst van extra openbaar vervoer kunnen genereren. Van dit soort faciliteiten kunnen ook de werkenden in Hoornwijck profiteren. Claes Korswagen is samen met zijn broer eigenaar van gebouw Tauro. Korswagen maakt Tauro aantrekkelijk met onder meer een korte opzegtermijn. “Een deel is maandelijks opzegbaar,’’ geeft de eigenaar aan. In het kader van diversiteit wijst Korswagen op de nieuwe lunchroom in zijn pand, de enige in de omgeving. Deze trekt ook veel medewerkers uit andere kantoorgebouwen naar zijn pand. “Je merkt dat er wel behoefte is aan diversiteit in de omgeving,’’ zegt hij.
Gemeente
Frank de Bruijn, medewerker op Economische Zaken van de gemeente Rijswijk, zegt dat gemeente openstaat voor nieuwe initiatieven. “Met Clubs & Subs bijvoorbeeld heeft de gemeente zich ook flexibel opgesteld.’’ Hij stelt dat de gemeente met name aandacht had voor de Plaspoelpolder, omdat sommige panden in dat gebied in deplorabele staat verkeerden. “Daardoor had Hoornwijck minder onze aandacht.’’ Hij denkt wel dat de herontwikkeling van de Plaspoelpolder voor een ‘boost’ van Hoornwijck zorgt.
Ervaring met transformatie heeft de gemeente Rijswijk al opgedaan, zegt Ivar Radder. De seniormedewerker op de afdeling Economische Zaken van de gemeente Rijswijk noemt onder meer het voormalige HBG-gebouw dat nu (tijdelijk) onderdak biedt aan studenten. Radder oppert dat wat hem betreft Hoornwijck zijn huidige bestemming blijft houden. “Er staan fantastisch mooie panden die goed zijn ontsloten. Maar het is uiteindelijk de markt die bepaalt.’’
Potentiele huurders
Tot slot verwijst de gebiedsambassadeur naar www.hoornwijck.info voor het inzichtelijk krijgen van actuele mogelijkheden voor potentiële huurders.
