COLUMN Michaël Lentze, Notaris en Registermediator,
Ellens & Lentze, Notariaat en Mediation
Volwassenen zijn handelingsbekwaam en mogen dus zelfstandig contracten, en contacten, aangaan. Als u belangrijke zaken bij de notaris moet regelen, kunt u dat alleen doen als u handelingsbekwaam, of wilsbekwaam, bent. Dus als u een huis of een bedrijf koopt of verkoopt, als u gaat trouwen of scheiden of als u een testament laat opstellen, moet u in staat zijn zelf de belangrijke beslissingen te nemen. En u moet de gevolgen van uw handelingen natuurlijk ook kunnen overzien. Volgens de wet moet de notaris hier altijd alert op zijn. Rechtshandelingen van een wilsonbekwaam persoon zijn namelijk niet geldig.
Protocollen en hulpmiddelen
Bij redelijke twijfel over iemands handelingsbevoegdheid let de notaris extra scherp op de signalen uit de omgeving. Is de cliënt tegenover hem al oud, bijvoorbeeld? Is hij net in een verzorgingstehuis of een ziekenhuis opgenomen? En: Hoe gedraagt de cliënt zich in een gesprek? Zo’n gesprek kan ook bij iemand thuis plaatsvinden, zonder inmenging van anderen en zonder de spanning die sommigen voelen tijdens een gewichtig moment in een notariskantoor.
Door de cliënt te laten uitleggen wat net besproken is, krijgt de notaris al een goed beeld van iemands geheugen en beoordelingsvermogen. Daarnaast is het bij het opstellen van een testament bijvoorbeeld van belang te weten wie de afspraak heeft gemaakt. Heeft diegene belang bij een nieuw testament en in hoeverre wijkt dat af van een eerdere versie?
De notaris is natuurlijk geen medicus. Daarom heeft de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie heeft samen met Alzheimer Nederland, de Vereniging van Indicerende en Adviserende Artsen en de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat een stappenplan ontwikkeld. Dit stappenplan helpt notarissen bij het beoordelen of een cliënt wilsbekwaam is om notariële handelingen te verrichten. Bij aanhoudende twijfel kan de notaris ook een onafhankelijk arts om zijn oordeel vragen.
Extra ogen en oren
Soms is de notaris volledig overtuigd van iemands wilsbekwaamheid, maar zal hij het testament, bijvoorbeeld, laten passeren in het bijzijn van getuigen. Uiteraard moeten de getuigen er ook van overtuigd zijn dat de cliënt wilsbekwaam is.
De bekwame ondernemer
U moet als ondernemer veel ballen in de lucht houden en u bent verantwoordelijk voor meer gezinnen dan alleen die van u. U bent, nu nog, bekwaam om weloverwogen keuzes te maken in het belang van uw bedrijf, uw werknemers en uw naasten. Maar om te voorkomen dat kibbelende familieleden, inhalige neefjes of zure zakenpartners aan de haal gaan met uw beslissingen, regelt u uw zaken bij de notaris natuurlijk ruim voordat iemand kan twijfelen aan uw geestelijke conditie…. Toch?
En als u dit blad straks weglegt, weet u dan nog wat u net gelezen hebt?
