Tekst: Marjon Burger Fotografie: Bas Kijzers
De deur van de vergaderkamer in het ruime, lichte gebouw van De Haagse Hogeschool op het Johanna Westerdijkplein nummer 75 wordt geopend door iemand van de beveiliging. Deze medewerker van de facilitaire dienst wordt vriendelijk gegroet door het groepje mensen dat straks plaats zal nemen aan de ronde tafel. Ze werken in het werkveld van facility management of zijn student aan de opleiding Facility Management van de hogeschool. Wat hen bindt, is oprecht enthousiasme voor hun vakgebied, een oplettend oog voor mensen en waardering voor facilitaire dienst medewerkers.
Groeien wij als branche?
Gerard: “Dat is een lastige vraag. Als je het hele vastgoed meerekent, krimpen we wat. Maar als je nagaat dat er 77 miljard omgaat in de gehele sector, is FM zonder meer een grote branche.” Rogier geeft aan dat de markt voor enkelvoudige diensten over het algemeen stagneert en in specifieke sectoren zelfs krimpt maar het facility management domein strategisch sterk ontwikkelt. “Een mooi perspectief voor de aankomende FM-er. Er zijn minder vierkante meters kantoorruimten bezet maar tegelijk gebeurt er meer op die vierkante meter.” En er gebeurt overall ook meer in het werkveld. Tijdens de opleiding FM gaan studenten de wijk in om te observeren wat er gebeurt, vertelt Toon. Zijn er voldoende fietsenstallingen, is de verlichting goed, is het veilig en schoon? Hoe is de bereikbaarheid en de communicatie? Is er voldoende ruimte voor ontmoeten in de wijk? Hier ligt een nieuwe rol en een nieuwe markt voor de FM-er en deze wordt ook gevraagd.
Het ligt voor de hand dat de facilitymanager niet alleen in het gebouw maar ook bijvoorbeeld in een stadsdeel zorgt voor een goede sfeer. De FM-er als stadsmarinier. Je helpt de gemeentes door de buurt te verbeteren, hierbij inspelend op de decentralisatie van de overheid. Voorbeelden van projecten als de FaCitylimanager (van Gerard de Bruijn) en Incluzio.nl (van Rogier Verbeek) spreken boekdelen. Het gaat hierbij allemaal om schoon, veilig, heel, duurzaam, sociaal en communicatie. Zaken die bekend terrein voor de FM-er. Dus waarom niet ook buiten het gebouw en in de wijk? Tenslotte zijn de competenties, kennis en vaardigheden om bovenstaande onderdelen om de wijk te verbeteren al in huis binnen het vakgebied. De opleiding sluit hier naadloos bij aan met de vier kernpunten van de Haagse Hogeschool: wereldburgerschap, internationalisering, netwerkhogeschool en een kennisinstelling. Wereldburgerschap en FM was ook het thema van het goed bezochte jubileum symposium op 1 juni j.l. waar Floortje Dessing key note speaker was.
FM stagiaires matchen goed
De opleiding FM levert mensen af die niet alleen kennis hebben van nieuwe ontwikkelingen in het vak, maar zich ook goed bewust zijn van maatschappelijke thema’s als duurzaamheid en wat zij eraan kunnen bijdragen. Marije: “Het is belangrijk dat wij als opleiding steeds goed blijven kijken of de meegegeven kennis van onze studenten nog steeds goed aansluit bij de markt. En we moeten de ontwikkelingen in de gehele maatschappij volgen.”
Nanet haakt hier op in: “Wij werken bij World Forum al tien jaar met stagiaires van FM en ieder jaar klopt het. Dat heeft ook te maken met het type mens, je hebt altijd het gevoel dat een echte FM-er op je afdeling werkt wanneer een stagiaire FM meeloopt. Nog nooit heb ik het idee gehad dat studenten op de opleiding een andere kant op werden gestuurd. Dat ze bijvoorbeeld andere prioriteiten of doelstellingen hebben gekregen. Het matcht juist altijd heel goed! Ze zijn nuttig voor de organisatie en ‘state of the art’. Wanneer de FM stagiaires meewerken en vragen stellen over de wijze van organiseren, krijg je als het ware een spiegel voor. Waarom doen we dit eigenlijk zo? Of: dat hebben we toch goed voor elkaar.”
Technologie en small en big data
Het vakgebied van het Facility Management is de laatste tien jaar enorm ontwikkeld. En wanneer je het hebt over de inzet van technologie, staan we helemaal aan het begin, denkt Rogier. FM is mensenwerk maar door de inzet van technologie zullen mensen met veranderingen in werkwijze te maken krijgen. Internet of things, robotisering en smart buildings zijn voorbeelden van technologische ontwikkelingen met serieuze impact. En met small data en big data doen we relatief nog weinig in het vakgebied, maar dat verbeterd nu snel.
In het hart van circulaire economie
Gerard ziet een enorme kanteling komen met de circulaire economie. ‘De circulaire economie is geen hype. Volgens de overheid zal het in 2050 zover zijn. Ik denk dat deze ontwikkeling de FM-er in het hart zet van de ommezwaai. Wat gaan we doen met oude gebouwen om ze te revitaliseren, wat denken we over duurzaam HRM. Samenwerking met leveranciers wordt anders enzovoort. Deze circulaire economie samen met de technologie gaat over het gehele domein van ons vakgebied heen en zal deze op zijn kop zetten.’
Tot slot enkele laatste beschouwingen over de toekomst. Paul Pouw: “Wanneer ik eerstejaars in het begin uitleg wat een facility manager is, vertel ik dat ‘facile’ Frans is voor gemakkelijk en dat facility managers dus ‘gemakkelijkmaakmanagers’ zijn. Dit kan ik over 30 jaar nog vertellen aan studenten, omdat het blijvend is.” Gerard merkt op dat hij zich niet voor kan stellen dat er een expeditie naar Mars is gerealiseerd en dat er géén FM-er mee is aan boord. “Dat kan gewoon niet anders,” lacht De Bruijn.
