De huur niet meer kunnen betalen, een maandelijks probleem voor veel mensen. Maar wanneer de huur niet wordt voldaan, alle aanmaningen zijn verstuurd en de rechter het vonnis heeft gewezen, kan dit uiteindelijk leiden tot uitzetting. Maar wat gebeurt er dan en hoe gaat dit in zijn werk? Wie voert dit uit en hoe?
Het is al lente maar nog ontzettend koud. In de vroege morgen in Den Haag ben ik met de politie, een paar verhuizers, de slotenmaker, iemand van de woningbouwvereniging en de deurwaarder. Zij kennen elkaar blijkbaar al jaren en maken zich klaar voor een ontruiming. Iets wat al lang geen uitzondering meer is en een gevolg van vaak een maandenlange huurachterstand.
Koffertje en een toilettas
De hulpofficier belt aan en we wachten op enig teken van leven. Een hulpofficier moet bij een ontruiming aanwezig zijn, hij of zij behartigt immers de belangen van de huurder en voor het geval de boel escaleert kan er ingegrepen worden. De deur gaat open en we zien een kleine schichtige man (ik schat hem ergens in de 50). ”Goedemiddag”, roept de hulpofficier vriendelijk, “deurwaarder en politie, wij komen voor de ontruiming”. De man zegt verder niks en kijkt roerloos toe hoe de deurwaarder uitlegt wat er gaat gebeuren. Een deurwaarder behartigt de belangen van de schuldeiser maar is er wel verantwoordelijk voor dat de ontruiming goed verloopt. Dit houdt ook in dat je rekening houdt met ethische kwesties (Is er iemand zwanger bijvoorbeeld). “Doet u wel een jas aan als u naar buiten gaat, het is erg koud”, adviseert de hulpofficier terwijl hij hem een sjaal aanreikt. Na een paar minuten loopt de man met een koffertje en een toilettas de deur uit, gevolgd door de hulpofficier. Ik kijk de gang in en zie aan de muur een papiertje hangen met de tekst: Alles wat je toevertrouwt wordt tegen jezelf misbruikt!!
Een strop
We lopen de woning binnen en op het eerste gezicht zien we niks geks. De woning is netjes ingericht, hier en daar een glas of een vies bordje maar verder is het opgeruimd. Niet echt het idee dat hier iemand woont die zijn rekeningen niet betaalt. In de woonkamer zie ik aan het plafond een touw hangen, een strop. Op tafel ligt een boekje over hulp bij zelfdoding en even krijg ik een onbehagelijk gevoel. Hier zijn blijkbaar boekjes voor. De deurwaarder noteert wat mee kan en de verhuizers starten de ontruiming. Met verbazing kijk ik toe hoe de verhuizers binnen twee uur een totale inboedel weghalen en het appartement leeg opleveren. “Routineklus” krijg ik als antwoord.
Beneden aangekomen staat de man een sigaret te roken en praat met een maatschappelijk werkster. De deurwaarder legt ze nog uit hoe de man zijn spullen terug kan krijgen. “Die blauwe Koran, als u die vindt kunt u die dan bewaren?”, roept de man ineens.
Uitzonderlijk?
Een uitzonderlijke situatie? De mannen schudden bijna allemaal tegelijk nee. Dit viel nog mee, er zijn woningen waar de muizen rondrennen en er gemiddeld 30 cm hoog afval ligt door de hele woning. Iedere ontruiming is anders en bij de ontruimingen die volgen kom ik daarachter. Gelukkig zie ik in ieder geval geen dergelijke hulpboekjes meer liggen.
De deurwaarder wordt gebeld en een collega geeft door dat er net een betaling is gedaan. Dit betekent dat de volgende ontruiming die op de planning stond, niet doorgaat. “Vroeg weekend”, roept iemand. Lachend geven de mannen elkaar een hand, wetende dat exact een week later dezelfde routineklus gepland staat.
Het is een vertekent beeld dat heerst bij ontruimingen. Wie denkt dat het voornamelijk de onderlaag betreft en het om sociale huurwoningen gaat heeft het mis. In een “mindere” wijk of villawijk, het vindt overal plaats. Vaak weet de debiteur niet waar ze terecht kunnen voor hulp en steken ze hun kop in het zand. Met als resultaat dat er beslag gelegd wordt of ontruiming plaatsvindt. De rol voor de deurwaarder is daarin cruciaal. Informeren, adviseren en uiteindelijk zorgen dat de schuld geïnd wordt en dergelijke boekjes niet meer gevonden worden…
Rick Ros – Boiten Luhrs Incasso Gerechtsdeurwaarders
